Khi các cô gái của thần Mặt Trời tắm táp xong, đáp
thuyền du ngoạn ra tận biển khơi thì nàng út mới sực nhớ ra là nàng đã bỏ quên
chiếc vương miện bằng vàng của mình trên cành cây sồi ven bờ. Không có vương
miện, nàng không dám về nhà và nàng tha thiết xin các chị hãy quay thuyền lại.
Nhưng các chị kêu mệt, thoái thác và chỉ muốn được đi
nằm ngủ ngay, còn nếu nàng út lơ đễnh quá đáng như vậy thì hãy tự quay lại bờ
một mình, và cứ đứng chờ ở đó một mình cho đến sáng, cho đến khi các chị lại
trở lại tắm lần nữa.
Nàng út bơi đến bờ…. nhưng thật là khủng khiếp : chiếc
vương miện không còn trên cành sồi nữa! Dưới gốc cây là một chàng trai tuấn tú,
tóc đen, mắt xanh màu nước biển. Chàng giơ cả hai cánh tay vạm vỡ về phía cô
gái và ôm chầm lấy nàng vừa nói những lời ngọt ngào tựa mật ong vàng.
- Nàng hãy ở lại đây mãi mãi với ta, đôi ta sẽ yêu
nhau và đừng bao giờ xa nhau – Chàng thì thào rồi lại hôn nàng thật lâu và thật
thắm thiết.
- Em ở lại trần gian sao được, hỡi chàng? Ðêm tối ở
đây mịt mùng, lạnh lẽo lắm, mà em đã quen ở lầu son, gác tía, nơi dưới từng
trần nhà đều có những chùm ngọc tía sáng chói; ban ngày em ngồi dệt chỉ vàng,
tối đến đi tắm biển thật thoả thích. Trong những buổi vũ hội, chúng em nhảy múa
cùng các chàng trai của Hằng Nga và cưỡi những con ngựa bạc. Chàng có thể hứa
hẹn với em một cuộc sống như thế nào ở nơi trần thế này? – Con gái Thần Mặt
Trời hỏi.
- Ta hứa với nàng sẽ có những buổi sáng đầy sương làm
mát dịu đôi chân nàng, sẽ có tiếng chim ca, tiếng lá cây rì rầm làm vui tai nàng.
Ta hứa với nàng những ngày lao động cật lực và cái mệt mỏi vào những buổi
chiều. Còn đêm đến, nàng sẽ được sưởi ấm trong vòng tay ôm ấp của ta – con trai
Thần Ðất nhẹ nhàng đáp lời.
- Chàng hãy chỉ cho em vẻ đẹp tuyệt vời của trần thế
đi, khi đó em sẽ quyết định có ở lại với chàng hay là quay về quê hương – con
gái Thần Mặt Trời nói.
Và con trai Thần Ðất đã dẫn nàng út tới bên bờ sông,
nơi có những cây Anh Ðào nở hoa và tiếng hoạ mi líu lo. Chàng trai hỏi:
- Nàng đã được nghe bài ca tuyệt diệu ấy bao giờ chưa?
- Chưa, – nàng út thú nhận.
- Thế nàng đã được nghe tiếng sóng nước ồn ào của
những con sông đổ ra biển cả chưa? Nàng cảm thấy hương hoa Anh Ðào thế nào? Và
nàng đã biết tình yêu là gì chưa?
- Chàng chính là tình yêu của em, em sẽ ở lại đây với
chàng – nàng út sung sướng hứa. Và con trai Thần Ðất bèn dẫn nàng tới một căn
hầm để nàng được thấy lại vương miện của mình.
Cứ sáng sáng, Thần Mặt Trời lại ra rả gọi con gái quay
về thiên cung, đồng thời không quên báo cho nàng biết, nếu nàng quyết chí ở lại
hạ giới thì nàng sẽ phải làm việc quần quật ngoài đồng. Nhưng nàng út khăng
khăng không chịu vâng lệnh cha, bởi lẽ nàng cảm thấy cuộc sống nơi trần thế này
thú vị hơn nhiều so với ở thiên cung, nơi mà nàng đã chán ngấy những chuỗi ngày
lê thê ngồi bên khung cửi. Ở trần thế nàng được nghe không biết chán tai tiếng
sông nước chảy rì rào, tiếng hoạ mi lảnh lót và được thưởng ngoạn những mùa hoa
Anh Ðào rực rỡ. Thần Mặt Trời đành phải gửi của hồi môn cho nàng út, và nàng đã
làm lễ thành hôn với chàng trai trần thế.
- Ta không ưa chàng trai Thần Ðất, song ta không thể
cấm đoán tình yêu của con được. Nhưng không nên vì ái tình mà con xem thường
quê hương, tổ quốc. Sẽ xảy ra chuyện gì, nếu con thấy buồn nhớ nhà? – Thần Mặt
Trời hỏi và khép màn mây lại có ý báo rằng, cuộc trò chuyện với con gái đã chấm
dứt.
- Con sẽ không cầu xin trở về đâu! – nàng út kêu lên
một cách kiêu ngạo.
Hôn lễ vừa xong, mẹ Thần Ðất đã bắt con dâu phải lao
động. Nàng phải ra vườn coi sóc đàn ong, còn công việc khác xem chừng đôi tay
trắng ngần của nàng không cáng đáng nổi. Bây giờ hàng ngày nàng út phải đứng
chôn chân giữa vườn trông coi đàn ong để chúng khỏi lạc vào tổ khác. Ngày tháng
cứ trôi qua bình lặng, tẻ ngắt như tiếng ong rù rì. Còn đâu nữa những buổi dong
chơi trên lưng ngựa bạc, những đêm nhảy múa cùng các chàng trai của Hằng Nga,
những chuyến du ngoạn bằng thuyền trên biển lớn cùng các chị?
Những con ngựa bị xua đuổi ra cánh đồng nặng nề lê
từng bước còn chàng trai Thần Ðất bị công việc đồng áng hút hết sức lực nên
chẳng còn thời gian nói với nàng những lời lẽ âu yếm nữa. Một hôm nàng út đòi:
- Chàng hãy mang hoa Anh Ðào về cho em!
- Hoa Anh Ðào chỉ nở có mùa thôi – chàng trai giận dữ
đáp.
- Hãy mang tiếng hót hoạ mi về cho em nghe!
- Hoạ mi đâu phải lúc nào cũng cất tiếng hót.
- Ðã lâu rồi chàng chưa hôn em. Chả lẽ tình yêu của
chàng không còn vĩnh hằng nữa sao?
- Tình yêu không là vĩnh hằng.
- Vậy thì cái gì là vĩnh hằng, thưa chàng?
- Lao động là vĩnh hằng – chàng trai đáp và cầm cái
liềm đi ra đồng.
Con gái của Thần Mặt Trời lại phải ở nhà một mình.
Nàng buồn nhớ nơi chôn rau, cắt rốn đến nỗi mất cả lòng kiêu ngạo bấy lâu nay,
nàng quay về phía Mặt Trời da diết cầu xin :
- Hỡi Thần Mặt Trời kính yêu của con, xin người hãy
chấp thuận lời giãi bày của con đây. Hiện giờ con rất nhớ quê nhà. Con thường
nằm mơ thấy những con đường của tuổi ấu thơ, thường nghe các chị dệt trên khung
cửi rào rào. Người hãy thương con và cho con được trở về thiên cung!
Thần Mặt Trời chỉ im lặng.
Nàng út vẫn không ngừng van xin :
- Hỡi người cha đáng kính, chẳng nhẽ Người không cảm
thấy đứa con gái của Người đang bất hạnh trên đất khách, quê người ? Người hãy
gọi con về, nếu Người không muốn thừa nhận con là con gái nữa thì con xin làm
kẻ hầu hạ Người.
- Con gái ta ở hạ giới quá lâu rồi, đến nỗi đôi chân
con đã bén rễ, khó mà bứt ra được. Giờ đây, Cha không thể giúp con được nữa.
Thần Mặt Trời vừa dứt lời, Người dùng ngay chiếc khăn
mây trắng che kín hai mắt. Những giọt nước mắt của Người như những giọt thủy
tinh trong suốt cứ rơi lã chã xuống đôi tay của con gái.
Nàng út toan nhấc đôi tay lên, song mặt đất này đã giữ
chặt lấy nàng. Và nàng đã phải ở lại trần thế trong tình trạng như vậy, để rồi
sau đó biến thành một bông hoa, luôn luôn hướng về phía mặt trời, về phía quê
cha, đất tổ. Chính vì thế loài hoa này có tên gọi: Hoa Hướng Dương.